Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği), 0-13 yaş grubu çocukların süt ve daimi dişlerinin sağlıklı olarak korunmasını, çürük, travma, kalıtımsal ve benzeri etkenlerin bu dişlerde oluşturduğu sorunların giderilmesini amaçlayan bir anabilim dalıdır. Pedodonti, bebeklik çağından itibaren çocukların ağız-diş sağlığını ve çene-yüz bölgesi gelişimini takip ve tedavi eden, aynı zamanda koruyucu önlemleri de içine alan diş hekimliği dalıdır. Pedodontistler bu dönemde bebek, çocuk ve gençlerin ağız diş sağlığı gereksinimlerine göre önleyici ve tedavi edici her türlü tedavi ve koruyucu uygulamaları gerçekleştirmektedirler.
Çocuk Diş Hekimi Tarafından Hangi Tedaviler Uygulanır?
• Pedodonti kapsamında en önemli uygulamalar ise diş çürüğünden koruyan ve önleyici uygulamalardır.
Çocuklarda İlk Diş Muayenesini Ne Zaman Yapılmalı?
Çocuklarda ilk diş muayenesi dişlerin çıkmaya başladığı 6ay-1 yaş arası önerilmektedir. Erken yaşta yapılan bu muayenenin amacı aile ve çocuklarda ağız ve diş sağlığı bilinci oluşturarak doğru bakım ve koruyucu tedbirlerle dişlerin çürümesini sağlamaktır.
Çocuklarda Dişler Ne Zaman Sürer?
Süt dişler yaklaşık olarak 6 aylıktan itibaren sürmeye başlar. Süt dişlerin sürmesi yaklaşık 3 yaşında tamamlanır, ağızlarında toplamda 20 tane süt dişi olur. Süt dişleri yapısal özelliklerinden dolayı aşınmaya ve çürüğe daha yatkındır. Çocukların daimi dişleri 6 yaşından itibaren sürmeye başlar. Bu dönemde süt dişlerindeki mevcut çürükler, yeni süren daimi dişlerin sağlığını da olumsuz etkiler. Kalıcı dişler 12-13 yaşına kadar yetişkin dönemdeki diş sayısına ulaşır.
Koruyucu Uygulamalar Nelerdir?
Çocuk diş hekimliğinin birinci amacı, diş sorunlarının oluşmasını engelleyecek önlemleri almak ve çocukları çürüksüz bir geleceğe yönlendirmektir. Bu amaçla uygulanan işlemlere Koruyucu Diş Hekimliği Uygulamaları denir. Diş çürüğünü önlemeye yönelik koruyucu uygulamalar için de çocuğun ve ailesinin ağız-diş sağlığı ve beslenme konusunda eğitilmesine büyük önem verilmektedir. Koruyucu diş hekimliği uygulamaları arasında yüzeyel flor ve fissür örtücü işlemleri yer almaktadır.
Fissür Örtücüler Ne İşe Yarar?
Daimi dişlerin çiğneyici yüzeylerindeki derin ve çürümeye yatkın fissürleri (olukları) kapatıp, bakterilerin buraya ulaşmasına izin vermeyen ve böylece çürüğü önleyen akışkan bir dolgu maddesidir. Fissür örtücü uygulamaları 6 ayda bir kontrol edilmelidir.
Flor Uygulaması Nedir?
Flor, dişlerin çürümesini önleyen, dişlerin yapısını kuvvetlendiren bir elementtir. Dişler ilk sürdükleri zaman diş minesi tam olarak olgunlaşmadığından yeni sürmüş dişler genellikle çürüğe karşı daha dirençsiz ve çürük oluşumuna yatkındırlar. Flor, diş minesini kuvvetlendirerek dişi asit ataklarına karşı korur ve dolayısıyla diş çürüklerinin oluşmasını önlemeye yardımcı olur. Profesyonel yüzeysel flor uygulaması sadece diş hekimleri tarafından uygulanabilen koruyucu bir yöntemdir. Yüzeysel flor, 6 ayda bir diş hekimi tarafından uygulanmalıdır.
Bebeğinizin Dişlerine Nasıl Bakım Yapmalıyız? Biberon Çürüğü Nedir?
• Bebeğinizi emzirerek uyutmayınız.
• Bebeğinizi biberonla kesinlikle uyutmayınız.
• Biberon sıcaklığını kontrol etmek gerekçesi ile biberonu kendi ağzınıza sokmayınız
• İçeriğinde şeker olan gıdalar sık verildiğinde diş çürüklerine yol açabilmektedir
• Bir yaşından itibaren biberon kullanımını terk ediniz ve sıvı gıdaları bardakla içmeye alıştırınız.
• Çocuğunuzun dişlerini sadece diş fırçasıyla temizleyiniz. Süt dişlerinin tümü sürene kadar (2,5-3 yaş) ağız bakımında çocuğunuza yardımcı olunuz.
Çocuklarda Çürük Oluşma Sıklığı Ve Nedenleri Nelerdir?
Çocuklarda diş çürüğü oluşma sıklığı %80-90 arasındadır. Diş çürüğü oluşumunun en önemli sebepleri yanlış beslenme alışkanlıkları ve ağız hijyenine dikkat edilmemesidir. Genellikle karbonhidratlı yiyeceklerin(şeker, bal vb.) diş yüzeyinde uzun süre kalmasıyla oluşmaktadır. Ağız içinde var olan bakteriler bu gıda artıkları ile beslenmekte ve bu mikroorganizmalar yardımıyla asit üretilmektedir. Bu asidik ortam dişin sert dokularında yıkıma sebep olup diş çürüklerini oluşturmaktadır.
Çocuklarda Diş Çürüklerinin Azaltılması İçin Ne Yapılmalıdır?
• Çocukların sabah ve yatmadan önce dişlerinin fırçalanmasının sağlanması.
• Biberon ve emzik kullanımını sınırlamak
• Anneden bebeğe bakteri geçişinin engellenmesi
• Erken yaşlarda çocuk hekime götürülmesi ve fissür örtücü uygulanması sağlanması
• Çocukların flor alması sağlanmalı fakat fazla florunda zararlı olduğu unutulmalıdır, diş doktorunun bu konuda önerilerine uyulmalıdır.
• Karbonhidratlı yiyeceklerin(şeker, bal vb.) sık tüketimin önlenmesi
Diş Çıkarma Esnasında Ne Gibi Belirtiler Görülür?
• Uyku düzeninde bozukluk
• Salya miktarında artış
• Ağrı ve ateş
• Eşyaları ısırma iç güdüsünde artış
• İştahsızlık
• Diş çıkarma esnasında görülen problemler nasıl azaltılabilir?
• Diş etlerine parmak masajı uygulanabilir.
• Soğuk havuç ya da muz, lastik diş halkası gibi bebeğin oyalanacağı oyuncaklardan faydalanılabilir.
• Doktora danışılarak diş jelleri kullanımı yapılabilir.
• Bu önlemlerle rahatlamazsa doktorunuza danışarak parasetamol içeren bir ağrı kesici kullanabilirsiniz.